Page 8 - Boşnak Dünyası Gazetesi Şubat 2020

ŞUBAT 8
www.bosnakdunyasi.com 2020

Bosna’nın Hüsrev Bey’i

Hüsrev Bey’in Saraybosna’sı

Bosna'da 16'ncı yüzyılın ilk yarısında 20 yıl Vatrenjak, Gazi Hüsrev Bey için “daha önce kasaba
boyunca Osmanlı'nın sancak beyliğini yapan Gazi olan Saraybosna'nın şehir olabilmesi için uzun yıllar
Hüsrev Bey, yaptırdığı cami, medrese, kütüphane, harcadı. Bugün Saraybosna'da gördüğünüz çok sayı-
saat kulesi, çarşı, han ve dükkanlarla Saraybosna'nın daki tarihi eser onun zamanında yapıldı. Bir anlamda,
şehirleşmesinde en önemli adımları attı. Saraybosna'yı o inşa etti" ifadelerini kullandı.
Gazi Hüsrev Bey'in yaptırdığı vakıf eserleri ara- Gazi Hüsrev Bey 20 yıllık görevi boyunca
dan 500 yıla yakın bir süre geçmesine rağmen bugün Saraybosna'da kendi adını taşıyan medrese, cami,
de Saraybosna'nın en önemli sembolleri arasında yer bedesten, saat kulesi, han ve dükkanlar inşa ederken,
almaya devam ederken, şehrin içme suyu şebekesine aynı zamanda şehrin merkezine suyu da getiren kişi
kadar her önemli detayın mimarı olan Osmanlı devlet olarak biliniyor.
adamı, bugün "Saraybosna'yı inşa eden kişi" olarak
da nitelendiriliyor. Medreseyi annesi için yaptırdı
Adını taşıyan medrese 483'üncü kuruluş yılını
kutlarken, Saraybosnalılar ve yolu Saraybosna'ya
düşenler hala onun yaptırdığı çeşmeden su içip, onun Gazi Hüsrev Bey Vakfının arşivindeki belgelerde,
yaptırdığı çarşıda alışveriş yapıyor. bugün ülkenin en köklü eğitim kurumu olan Gazi
Annesi tarafından Osmanlı sultanlarından 2. Ba- Hüsrev Bey Medresesi'nin Selçuk Hatun anısına oğlu
yezid'in torunu olan Gazi Hüsrev Bey, bugün Bosna tarafından yaptırıldığı belirtilirken, medresenin ilk
tarihinin en önemli isimleri arasında yer alıyor. olarak "Selçukiye" adıyla anıldığı da ifade ediliyor.
Çatısının kurşun olması nedeniyle söz konusu
medrese halk arasında "Kurşunlu Medrese" olarak da
"Saraybosna'yı o inşa etti" anılırken, bugün de eğitime devam eden medrese ül-
kedeki birçok önemli din ve devlet adamının yetiştiği
Osmanlı'nın Bosna'daki ilk sancak beyi İshakoğlu bir eğitim yuvası olma özelliği de taşıyor.
İsa Bey, "Saraybosna'nın kurucusu" olarak nitelen- Bugün medresenin kapısında bulunan "Bu bina
dirilirken, Gazi Hüsrev Bey ise Saraybosna'nın bir bilimi ve Allah sevgisini dualarla arayanlar için yapıl-
şehir ve ticaret merkezi olmasını sağlayan isim oldu. dı. Dinin savunucusu Gazi Hüsrev, iyi niyetin kayna-
Saraybosna'daki Gazi Hüsrev Bey Vakfı Müte- ğı ve adaletin gururudur" yazısı da dikkat çekiyor.
velli Heyeti Başkanı Mustafa Vatrenjak, Gazi Hüsrev
Bey'in yaptırdığı eserlerle Saraybosna'nın şehir olma- 483 yıldır çalışmalarına
sının temellerini attığını söyledi. Vatrenjak, babası
da bir Osmanlı sancak beyi olan Gazi Hüsrev Bey'in hiç ara vermedi!
1480'de dünyaya geldiğini, babası Ferhat Bey'in
vefatından sonra Hüsrev Bey'in annesi Selçuk Hatun Gazi Hüsrev Bey'in adını taşıyan medrese 8
ile sarayda yaşadığını ifade etti. Ocak 1537'de eğitime başladı. Tarihi Başçarşı'nın orta
1505-1509 yılları arasında sarayda kapıcıbaşı ola- yerinde, Gazi Hüsrev Bey Camii'nin tam karşısında
rak görev yapan Gazi Hüsrev Bey, 1519'da Sırbistan'a bulunan medresede eğitim, Osmanlı'nın bölgeden
gönderildi ve burada Kanuni Sultan Süleyman'ın çekilmesinden sonra da aralıksız devam etti. Eski
Belgrad seferine de katıldı. Osmanlı beyi, seferdeki Yugoslavya döneminde de eğitime devam eden med-
üstün başarılarından ötürü "gazi" unvanını aldı. rese, 1992-1995'teki savaşta da kapılarını kapatmadı.
Bosna'da 1521'den vefat ettiği 1541'e kadar sancak Diploması ülkedeki diğer lise diplomalarına denk
beyliği yapan Gazi Hüsrev Bey, Osmanlı tarihinde olan medrese mezunları, medreseyi bitirdikten sonra
aynı yerde en uzun süre görev yapan sancak beyi ola- sadece ilahiyat fakültelerinde değil, istedikleri diğer
rak dikkat çekiyor. Vakıf Mütevelli Heyeti Başkanı fakültelerde de eğitim görebiliyor.